شوک چیست؟ با علل و علائم انواع شوک و خطرات آنها آشنا شوید!

شوک (Shock) به این معنی است که خون در گردش در سراسر بدن مشکل دارد. این یک اورژانس پزشکی است که می تواند به سرعت پیشرفت کند. شوک می تواند تهدید کننده زندگی باشد و از هر 5 نفر یک نفر در نتیجه آن جان خود را از دست می دهد. 

فشار خون پایین و تغییر در وضعیت روانی مانند گیجی، خواب آلودگی یا بی هوشی از علائم یا نشانه های شایع شوک هستند. علل و انواع شوک می تواند علائم و نشانه های دیگری را ایجاد کند. علل عبارتند از از دست دادن خون، از دست دادن مایعات، واکنش آلرژیک شدید، واکنش شدید به عفونت، حمله قلبی و آسیب نخاعی.

در این مقاله، آنچه می تواند باعث Shock شود، علائم اورژانسی برای هر نوع، درمان های خط اول هنگام مواجهه با شرایط اضطراری ناشی از شوک و موارد دیگر را خواهید آموخت.

همراه کالازم باشید.

انواع شوک و علل آن

شوک را می توان به چهار نوع مرتبط با علت زمینه ای دسته بندی کرد که برخی از آن ها دارای انواع فرعی هستند. آنها عبارتند از: 

• هیپوولمیک شوک

• شوک توزیعی

• کاردیوژنیک شوک

• شوک انسدادی

شوک هیپوولمیک زمانی رخ می دهد که 15 درصد یا بیشتر از حجم خون یا مایع بدن خود را از دست بدهید . با این، حجم خون کافی برای گردش وجود ندارد.

علل و علائم انواع شوک

شوک هموراژیک زیرشاخه‌ای از Shock هیپوولمیک است که در آن از دست دادن خون چشمگیر در داخل یا خارج وجود دارد. علل آن عبارتند از تروما (بریدگی، زخم های گلوله، جراحات له شده) یا خونریزی جدی ناشی از پارگی، مانند هنگام زایمان یا پارگی طحال .

انواع دیگر از دست دادن مایعات می تواند باعث Shock هیپوولمیک شود. ممکن است در موارد اسهال طولانی مدت یا استفراغ شدید دچار شوک هیپوولمیک شوید. 

شوک توزیعی زمانی اتفاق می‌افتد که حجم خون کافی وجود داشته باشد، اما رگ‌های خونی بیش از حد گشاد می‌شوند، که باعث ایجاد مشکلاتی در رساندن خون به نواحی مورد نیاز می‌شود. سه زیرگروه زیر مجموعه علل مختلفی دارند: 

شوک سپتیک : پاسخ به عفونت باعث مشکلات گسترده ای در سیستم عروقی می شود.

شوک نوروژنیک : از دست دادن فعالیت سیستم عصبی ضربان قلب را کند می کند و به عروق خونی اجازه می دهد تا گشاد شوند. اغلب به دلیل

آسیب نخاعی ناشی از تصادف وسیله نقلیه موتوری، سقوط، آسیب ورزشی یا حمله است.

شوک آنافیلاکتیک : این یک واکنش شدید به موادی است که به موادی مانند آجیل، لبنیات، ماهی، نیش زنبور عسل، یا داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها یا داروهای بیهوشی حساسیت دارید.

شوک قلبی زمانی اتفاق می افتد که قلب نتواند به اندازه کافی خون غنی از اکسیژن را به اطراف بدن پمپاژ کند. نبض شما کند می شود و فشار خون شما کاهش می یابد. این اغلب به دلیل حمله قلبی رخ می دهد ، اما می تواند ناشی از نارسایی قلبی ، لخته شدن خون در ریه ها ، یا صدمات قفسه سینه نیز باشد. 

شوک انسدادی شامل چیزی است که جریان طبیعی خون را مختل می کند. شرایط متعددی می تواند باعث آن شود، از جمله مایع اطراف قلب ( تامپوناد قلبی )، لخته شدن خون که جریان خون را به ریه ها متوقف می کند، دریچه قلب خیلی باریک است که اجازه عبور خون کافی را نمی دهد، یا زمانی که جریان خون با افزایش فشار در قفسه سینه کاهش می یابد .

فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟ با خطرات نوشیدن الکل برای قلب و عروق آشنا شوید!

علائم اضطراری هر نوع شوک

علائم و نشانه های شوک به نوع آن بستگی دارد. مرحله Shock نیز علائم و نشانه های مختلفی را نشان می دهد. در مراحل اولیه، علائم ممکن است هنوز نسبتاً خفیف باشند. اما اگر فورا درمان نشود، شوک می تواند پیشرفت کند و به سرعت ممکن است تهدید کننده زندگی شود.

به طور کلی، عدم جریان خون به سلول ها و اندام های بدن منجر به علائم و نشانه های Shock می شود. بدون خون غنی از اکسیژن کافی، آسیب بافتی می تواند رخ دهد و منجر به اثرات بیشتر شود.

شوک هیپوولمیک

علائم ممکن است شامل اضطراب، رنگ پریدگی، و احساس لرزش زمانی باشد که حداقل مقدار خون یا مایعات بدن از بین رفته باشد. با از دست دادن بیشتر مایعات یا خون، علائم و نشانه‌های جدی می‌تواند شامل افزایش ضربان قلب، تنفس سریع، آبی مایل به رنگ لب‌ها و ناخن‌ها، گیجی، سرگیجه، ضعف و در نهایت از دست دادن هوشیاری باشد. 

شوک توزیعی

در Shock توزیعی، علائمی که تجربه می‌کنید بستگی به این دارد که چه چیزی باعث آن شده است، چه شوک سپتیک، چه نوروژنیک یا آنافیلاکتیک.

شوک سپتیک

علائم اولیه ممکن است به لرز، ضعف، افزایش تعداد تنفس و ضربان قلب سریع محدود شود. این یک حالت اورژانسی است، که در صورت بروز علائم زیر باید با 115 تماس بگیرید: 

احساس سردرگمی یا سردرگمی

فشار خون بسیار پایین که منجر به سرگیجه هنگام ایستادن می شود

پوست رنگ پریده، سرد و لطیف می شود

اختلالات گوارشی مانند اسهال، تهوع و استفراغ.

علائم اضطراری هر نوع شوک

شوک نوروژنیک

در موارد شوک نوروژنیک، که ممکن است با آسیب نخاعی اتفاق بیفتد، در اینجا باید مراقب باشید:

فشار خون پایین
ضربان قلب آهسته و نامنظم
مشکلات مربوط به دمای بدن (اغلب دمای بدن پایین)

شوک آنافیلاکتیک

در شوک آنافیلاکتیک، علائم احتمالی عبارتند از:

احساس سبکی سر یا احساس ضعف
تورم یا بسته شدن زبان، گلو یا دهان
ایجاد بثورات خارش دار یا قرمز
صدای سوت هنگام نفس کشیدن
مشکلات گوارشی مانند تهوع یا استفراغ یا درد معده
بی هوشی

همه آنچه که باید درباره آزمایش ام آر آی بدانید!در طول MRI چه انتظاری داریم؟

شوک قلبی

هنگامی که فردی شوک قلبی را تجربه می کند، قلب به اندازه کافی خون برای کل سیستم پمپاژ نمی کند. علائم شامل موارد زیر است: 

احساس فشار یا درد در قفسه سینه
تنفس سریع
افزایش نبض
عرق کردن
کاهش ادرار
احساس سبکی سر
قادر به تمرکز نیست
سردرگمی و آشفتگی
مشکل در تنفس
پوست رنگ پریده یا لکه دار خنک
نبض ضعیف

شوک انسدادی

با فشار شوک انسدادی روی رگ های خونی از داخل بدن، اندام ها را از دریافت اکسیژن مورد نیازشان باز می دارد. علائم در اینجا ممکن است به نظر برسد که گویی می توانند برای سایر اشکال Shock اعمال شوند و ممکن است در ابتدا کم به نظر برسند. در اینجا برخی از علائمی که ممکن است با شوک انسدادی رخ دهد آورده شده است: 

دشواری در تنفس
فشار خون پایین
نبض سریع
گیجی
درد قفسه سینه

درمان اورژانسی شوک

اگر فردی در Shock باشد، هدف این است که اطمینان حاصل شود که اندام ها خون کافی دریافت می کنند و فشار خون را حفظ می کنند. مراحل زیر را تا رسیدن نیروهای امدادی انجام دهید: 

با 115یا شماره اضطراری محلی تماس بگیرید.

تنفس و نبض فرد را بررسی کنید. تنفس قلبی ریوی (CPR) را شروع کنید و در صورت نیاز تنفس را نجات دهید.

اگر فکر می کنید فرد دچار آسیب نخاعی شده است، او را حرکت ندهید.

در صورت امکان حرکت دادن آنها بدون ایجاد آسیب، آنها را روی پشت خود قرار دهید و پاهای آنها را بلند کنید تا از سرشان بالاتر باشد. در صورت آب

دهان یا استفراغ سرشان را به یک طرف بچرخانید تا خفه نشوند.

با پوشاندن پتو یا ژاکت آنها را گرم نگه دارید.

کمک های اولیه را برای آسیب ها و بیماری ها در صورت نیاز تا رسیدن امدادگران ارائه دهید.

چیزی برای خوردن یا نوشیدن به آنها ندهید.

درمان اورژانسی شوک

تشخیص شوک

هنگامی که تکنسین های فوریت های پزشکی (EMTs) وارد می شوند، از کسانی که در صحنه هستند شرح حال می گیرند، فرد را معاینه می کنند و علائم حیاتی را ارزیابی می کنند تا به تعیین نوع Shock و نحوه ادامه آن کمک کنند.

EMT ها یا پرسنل اتاق اورژانس با هدف بازگرداندن مایعات، گرم نگه داشتن فرد و تجویز داروهایی برای افزایش فشار خون (در صورت لزوم) خواهند بود. علت زمینه‌ای و نوع Shock، درمان بیشتر را تعیین می‌کند.

عوارض

حتی با درمان فوری، Shock باید بسیار جدی گرفته شود. این می تواند منجر به آسیب اعضای بدن، به ویژه در جمعیت های آسیب پذیر مانند افراد مسن شود، که در نهایت می تواند منجر به مرگ شود.

یک فرد جوان و سالم که به دلیل از دست دادن تصادفی خون دچار Shock می شود، 90 درصد مواقع بهبود می یابد، اما یک فرد مسن که در Shock ناشی از ایست قلبی است، حتی اگر به موقع درمان شود، ممکن است زنده بماند.

توانبخشی و بهبودی

پس از درمان موفقیت آمیز Shock ، ممکن است برای تقویت هر عضوی که تحت تأثیر قرار گرفته است، به توانبخشی نیاز داشته باشید. به عنوان مثال، افرادی که دچار بیماری قلبی هستند و در شوک قلبی قرار گرفته اند، ممکن است نیاز به بازتوانی قلبی داشته باشند تا قلب خود را ساخته و به دور نگه داشتن آنها از بیمارستان در آینده کمک کند. 

پس از تجربه سپسیس، به زمان نیاز دارید تا در بیمارستان بهبود پیدا کنید، قدرت خود را بازیابی کنید و دوباره حرکت کردن را یاد بگیرید. ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما همچنین ممکن است یک برنامه توانبخشی را به شما پیشنهاد دهد که پس از بازگشت به خانه، آن را دنبال کنید.

به خاطر داشته باشید که این کار زمان می برد. ممکن است متوجه شوید که هنوز ضعیف هستید و در حین بهبودی در حرکت کردن با مشکل مواجه هستید. 

بیماری لارنژیت چیست و چه راهها و روشهای درمانی برای این بیماری وجود دارد؟

سخن آخر

در موارد Shock ، خون ناکافی برای تامین اکسیژن و سایر مواد مغذی به اندام ها می رسد. چهار نوع شوک هیپوولمیک، توزیعی، کاردیوژنیک و انسدادی هستند. انواع فرعی شوک توزیعی شامل شوک سپتیک، شوک آنافیلاکتیک و شوک نوروژنیک است.

علل عبارتند از از دست دادن خون، از دست دادن مایعات، واکنش آلرژیک، واکنش سیستمیک به عفونت، آسیب نخاعی، حمله قلبی، نارسایی قلبی و فشار در اطراف قلب یا قفسه سینه. بسته به نوع Shock ، علائم و نشانه‌های مختلفی رخ می‌دهد.

شوک یک اورژانس پزشکی است. هنگام انتظار برای رسیدن کمک، مهم است که اطمینان حاصل شود که اندام های حیاتی خون کافی را با بالا بردن پاها در صورت امکان دریافت می کنند. پاسخ دهندگان اورژانس فرد را ارزیابی می کنند، درمان را آغاز می کنند و او را به بیمارستان منتقل می کنند. پس از زنده ماندن از Shock ، ممکن است مدتی طول بکشد تا بهبودی حاصل شود و نیاز به یک برنامه بهبودی باشد.

ممنون که  کالازم را همراهی کردید.

شما چه راه های درمانی برای این مشکل می شناسید؟ لطفا نظرات خود را با مابه اشتراک بگذارید.