سوزش سر دل و پرهیز از ۸ ماده غذایی و نوشیدنی

ایسنا: سوزش سر دل یکی از بیماری‌های شایع دستگاه گوارش است که با پرهیز از مصرف برخی مواد غذایی در کنار مصرف دارو می‌توان این بیماری را به راحتی درمان کرد.

 سوزش سردل، یک مشکل دستگاه گوارشی است که باعث احساس سوزش در قفسه سینه می‌شود. سوزش ناشی از این مشکل که اغلب در پشت استخوان سینه احساس می‌شود می‌تواند با علایم دیگری ماننداحساس مزه ترش در پشت گلو، احساس توده یا گرفتگی غذا در گلو، سرفه، سکسکه و صدای خشن همراه‌ باشد.  

سوزش سردل معمولا در اثر رفلاکس اسید معده ایجاد می‌شود. رفلاکس زمانی اتفاق می‌افتد که عضله حلقوی بالای معده به نام «اسفنکتر» (LES)، بیش از اندازه و در زمان نامناسب شل و ضعیف شده و به صورت کامل بسته نشود. با بروز این مشکل، محتویات معده شامل اسید و آنزیم های گوارشی، نمک‌های صفراوی و غذاهای هضم نشده، می‌توانند به مری برگشته و باعث ایجاد احساس سوزش در قفسه سینه شوند.

به دلیل اینکه ازوفاگوس (مری)، توانایی محافظتی در برابر اسید معده را ندارد با وارد شدن محتویات معده به داخل مری، التهاب و ایجاد حس سوزش اتفاق می‌افتد. در زمان‌هایی هم سوزش سردل ناشی از مصرف موادی است که به همین شکل سبب التهاب مری می‌شوند. بارداری و دارودرمانی‌های ویژه و یا مصرف برخی غذاها و نوشیدنی‌ها هم می‌توانند سبب این مشکل باشند. تغییر سبک زندگی اغلب اولین قدمی است که در پیشگیری از بروز این مشکل پیشنهاد می‌شود.

غذاهای پرچرب و سرخ شده، الکل، نوشابه‌های گازدار، میوه‌ها و آبمیوه‌ها و سبزیجات اسیدی، کافئین، شکلات و نعناع؛ ۸ عامل‌غذایی هستند که سبب ایجاد احساس سوزش سردل می‌شوند.  

غذاهای پرچرب به ویژه غذاهای سرخ شده می‌توانند با کاهش فشار در اسفنکتر پایین مری (LES) برگشت اسید از معده به مری را باعث شوند. غذاهای پرچرب همچنین با کاهش سرعت تخلیه معده و افزایش فشار بر LES، سوزش سردل را سبب می‌شوند. پیتزا، سیب‌زمینی سرخ‌کرده، مرغ سرخ‌شده، حلقه‌های پیاز سرخ کرده، گوشت‌های پرچرب، دونات، هات‌داگ و لبنیات پرچرب جزو غذاهای پرچرب هستند.  

غذاهای تند اغلب با سوزش سردل همراه هستند؛ به خصوص در افردای که این غذاها را به صورت مکرر استفاده نمی‌کنند. غذاهای تند با تحریک مستقیم پوشش مری باعث سوزش می‌شوند. به طور مثال، چیلی جزو اصلی در غذاهای تند بوده که حاوی کپسایسین است که می تواند باعث تحریک دیواره مری شده و علایم سوزش سردل را بدتر کند.

الکل باعث شل‌شدن اسفنکتر تحتانی مری (LES)، افزایش اسید معده، کاهش حرکات مری و انتقال کند غذا به معده و کاهش سرعت تخلیه معده می‌شود. مطالعات متعددی نشان داده است کسانی که در هفته ۳ تا ۵ بار از نوشیدنی‌های الکلی استفاده می‌کنند، خطر بیشتری برای بیماری رفلاکس گوارشی (GERD) دارند که سوزش سردل یکی از علائم آن است.

نوشابه و سایر نوشیدنی های گازدار می توانند سبب سوزش سردل شوند. مانند الکل، این نوشیدنی‌ها نیز می‌توانند فشار اسفنکتر پایین مری (LES) را کاهش دهند. همچنین این نوشیدنی‌ها می توانند باعث اتساع معده شوند. کاهش فشار در اسفنکتر پایین مری (LES) موجب باز شدن خودبخودی این اسفنکتر و خروج گاز می‌شود که می‌تواند همراه با سوزش سردل باشد. نوشابه های گازدار، آب گازدار، نوشیدنی‌های انرژی‌زا جزو نوشیدنی‌های گازدار هستند.  

میوه ها و سبزیجات اسیدی می‌توانند علائم سوزش سردل را تشدید کنند. اسیدیته این مواد غذایی مری را تحریک و آن را حساس‌تر می‌کند. غذاها و میوه‌های اسیدی شامل گوجه‌فرنگی، آب گوجه فرنگی و غذاهای برپایه گوجه فرنگی مانند کنسرو گوجه فرنگی و سس کچاپ، آناناس، سیر و پیاز هستند.

مصرف نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه و چای نیز می‌تواند باعث سوزش سردل شود. کافئین زیاد می‌تواند باعث کاهش فشار اسفنکتر پایین مری (LES) شود. قهوه، چای، نوشیدنی‌های ورزشی یا انرژی‌زا جزو نوشیدنی‌های کافیین‌دار رایج هستند.

شکلات حاوی کاکائو و کافئین بوده و می‌تواند باعث سوزش سردل شود. شکلات نیز می‌تواند سبب کاهش فشار در اسفنکتر پایین مری (LES)، و در نتیجه تماس مری با محتویات اسیدی معده شود. در برخی موارد از نعناع برای ناراحتی های معده استفاده می‌شود اما در تعدادی از افراد می‌تواند با کاهش فشار در اسفنکتر پایین مری (LES) موجب سوزش سردل شود.

سوزش سردل اغلب بعد از خوردن غذا یا در شب اتفاق می‌افتد. تغییرات رژیم غذایی می‌تواند برای جلوگیری از سوزش سردل کمک‌ کننده باشد. پرهیز از وعده غذایی سنگین، مصرف غذا حداقل ۳ ساعت قبل از خواب، استفاده از درمان دارویی، خوداری از پوشیدن لباس های تنگ و استفاده از یک رژیم غذایی سالم به جلوگیری از سوزش سردل کمک‌ می‌کند.  

اگر بیش از دو بار در هفته علائم سوزش سردل دارید، علائم شما بدون درمان دارویی و فقط با تغییر سبک زندگی از بین نمی‌رود، اگر درد در قفسه سینه شما تشدید شد و با علائم دیگری مانند درد در بازو، تنفس کوتاه یا عرق سرد همراه شد، فورأ به پزشک مراجعه کنید، این علائم ممکن است نشانه حمله قلبی باشد.