عمل جراحی تعویض مفصل ران؛ مزایا، خطرات، آماده‌سازی و روند بهبودی

تعویض مفصل ران، که به عنوان تعویض کامل مفصل ران یا آرتروپلاستی کامل مفصل ران نیز شناخته می‌شود، یک عمل جراحی برای جایگزینی غضروف آسیب‌دیده در مفصل ران است. در این جراحی، بخش‌های آسیب‌دیده‌ی مفصل توپی و حفره‌ای برداشته شده و با مواد مصنوعی فلزی، پلی‌اتیلن (پلاستیک) و/یا سرامیک جایگزین می‌شوند.

چه زمانی به تعویض مفصل ران نیاز است؟

به گزارش انتخاب و به نقل از هلث دی؛ این جراحی معمولاً برای افرادی که دچار آسیب شدید غضروف در مفصل ران هستند انجام می‌شود. آسیب به این مفصل می‌تواند منجر به درد در کشاله ران، باسن و یا پهلوی ران شود. در برخی موارد، درد ممکن است به زانو هم انتشار پیدا کند.

شرایط شایع که نیاز به این جراحی دارند عبارت‌اند از:

• آرتروز (فرسایش غضروف مفصل)

• آرتریت التهابی (مانند آرتریت روماتوئید یا آرتریت پسوریاتیک)

• نکروز استخوانی (از بین رفتن خون‌رسانی به استخوان که منجر به آسیب غضروف می‌شود)

• آرتریت ناشی از ضربه (آسیب به مفصل پس از شکستگی قبلی)

• بیماری‌های تخریبی مفصل ران ناشی از اختلالات دوران کودکی مانند:

• دیسپلازی رشدی: عمق کم حفره ران از بدو تولد

• بیماری لگ-کالوه-پرتس: آسیب خود‌به‌خودی سر استخوان ران در کودکی

• لغزش اپی‌فیز سر استخوان ران: جابه‌جایی صفحه رشد که منجر به آرتروز در بزرگسالی می‌شود

مزایای جراحی تعویض مفصل ران

این جراحی از موفق‌ترین عمل‌های جراحی محسوب می‌شود و به‌طور قابل‌توجهی درد ناشی از آرتروز و سایر بیماری‌های تخریبی را کاهش می‌دهد. بیماران می‌توانند به فعالیت‌های روزمره مانند راه رفتن، نشستن طولانی‌مدت و انجام کارهای شغلی بازگردند و کیفیت زندگی بهتری را تجربه کنند.

خطرات جراحی تعویض مفصل ران

عوارض این عمل بسیار نادر هستند (کمتر از ۱-۲%)، اما ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• عفونت: که در موارد شدید نیاز به جراحی مجدد برای شست‌وشوی مفصل دارد.

• لخته خون در پا (ترومبوز ورید عمقی) یا آمبولی ریوی (حرکت لخته به ریه‌ها).

پیشگیری از عوارض:

• کنترل دیابت، کاهش وزن و ترک سیگار قبل از عمل

• استفاده از رقیق‌کننده‌های خون (مانند آسپرین) پس از جراحی

• شروع سریع پیاده‌روی بعد از جراحی برای بهبود گردش خون

آماده‌سازی برای جراحی

• انجام فیزیوتراپی پیش از عمل برای بهبود تعادل، قدرت و دامنه حرکتی

• رعایت بهداشت دهان و دندان برای جلوگیری از انتقال عفونت به خون

• پیروی از رژیم غذایی سالم برای کاهش خطر عفونت

• استفاده از صابون‌های ضدعفونی‌کننده در روزهای منتهی به جراحی

• توقف داروهای رقیق‌کننده خون تحت نظر پزشک

روند جراحی

در روز عمل، بیمار وارد بخش پیش‌عمل می‌شود و خط وریدی برای تزریق مایعات و داروها دریافت می‌کند.

معمول‌ترین نوع بی‌حسی، بی‌حسی نخاعی است که دوره بهبودی کوتاه‌تر و عوارض کمتری نسبت به بیهوشی عمومی دارد. بیمار در طول جراحی دردی احساس نمی‌کند.

پس از جراحی:

• شروع راه رفتن و فیزیوتراپی در همان روز جراحی

• ترخیص در همان روز یا یک روز بعد

• استفاده از واکر یا عصا برای تعادل در چند روز ابتدایی

بهبودی پس از جراحی

• شروع پیاده‌روی و بالا رفتن از پله‌ها بلافاصله پس از جراحی

• داروهای مسکن: شامل استامینوفن، داروهای ضدالتهابی و در صورت لزوم مسکن‌های قوی‌تر برای چند روز

• رقیق‌کننده خون: برای پیشگیری از لخته شدن خون

• فیزیوتراپی ۴-۶ هفته‌ای برای تقویت عضلات و بازگشت به فعالیت‌های روزمره

• بازگشت به مشاغل کم‌تحرک طی ۲ هفته و مشاغل سنگین طی ۶-۱۲ هفته

طول عمر مفصل مصنوعی

مفصل‌های مصنوعی امروزی بسیار بادوام هستند و در بیش از ۹۵ درصد افراد، به مدت ۱۵-۲۰ سال عملکرد مطلوبی دارند. در موارد نادر، ممکن است به دلیل عفونت، شکستگی استخوان اطراف پروتز یا جابه‌جایی توپ از حفره نیاز به جراحی مجدد وجود داشته باشد.

نتیجه‌گیری:

جراحی تعویض مفصل ران یکی از موفق‌ترین جراحی‌های ارتوپدی است که بیماران را قادر می‌سازد تا به فعالیت‌های روزمره و مورد علاقه خود بازگردند.