سنگ بزرگی که علامت نزدن بود!

مخالفت مجمع تشخیص مصلحت نظام با کاهش تعرفه واردات قطعات و اختصاص 3/3 میلیارد یورو به واردات خودرو؛

از ابتدای سال تاکنون واردکننده‌ها مشکلات بسیاری در حوزه‌ی تخصیص ارز و ثبت سفارش دارند و عمدتاً به آنها ارز نمی‌رسد. اعدادی که در این حوزه در لایحه بودجه ۱۴۰۴ آمده من را یاد ضرب المثل سنگ بزرگ علامت نزدن است می‌اندازد.

 رویداد ۲۴ | امیرحسین جعفری:مجمع تشخیص مصلحت نظام قانونی در رابطه با واردات خودرو را وتو کرد. به این معنا که  طرح‌های بودجه ۱۴۰۴ برای واردات خودرو و اختصاص ۳/۳ میلیارد یورو به این حوزه با مخالفت این نهاد روبرو شده است. در نتیجه این تصمیم کارشناسان خودرو پیش‌بینی می‌کنند واردات خودرو تحت تاثیر این تصمیم با وضعیتی مبهم و پیچیده مواجه خواهد شد.

سه امتیاز بودجه ۱۴۰۴ برای خودرو

مسیح فرزانه، کارشناس خودرو، در گفت وگو با رویداد24 گفته است: لایحه بودجه ۱۴۰۴، سه شرط برای واردات گذاشت که تماما توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام رد شدند.   به گفته این کارشناس بازار خودرو، در لایحه بودجه ۱۴۰۴، سه مورد قابل توجه در حوزه واردات دیده شده بود. اول گفته بودند ارز واردات به ۳/۳ میلیارد یورو افرایش یابد. بعد از اینکه خودروساز‌ها ۳۵ درصد افزایش قیمت اعمال کردند، مجلس پیشنهاد کرد تعرفه‌ی واردات به ۶۰ درصد کاهش پیدا کند! بحث سوم هم این بود که ایرانیان خارج از کشور، بدون اعلام منشأ ارز، خودرو وارد کشور کنند و مجوز واردات خودرو جهت رفع تعهدات ارزی به اشخاص داده شده و حقوق گمرکی واردات قطعات هم کم شود.

 به گفته این کارشناس بازار خودرو، اکنون با توجه به وضعیت ارزی و پیروزی ترامپ و احتمال ادامه و یا تشدید تحریم‌های نفتی، به نظر نمی‌رسد این ۳/۳ میلیارد یورو قابل تحقق باشد.

۱ میلیارد یا ۶۰۰ میلیون؟

این کارشناس بازار خودرو معتقد است دولت چهاردهم وعده مبهمی در رابطه با خودرو اعلام کرد و تاکنون هیچکدام از وعده‌های خودرویی دولت، مانند دولت قبل، محقق نشده است. فرزانه می‌گوید: از زمان روی کار آمدن دولت چهاردهم، طبق صحبت وزیر اقتصاد، مشکل واردات خودرو حل شد و قرار بود در سال ۱۴۰۳، نزدیک ۱ میلیارد یورو ارز بیشتری به واردات تخصیص دهند. هنوز هم پاسخ نداده‌اند که آن عدد نزدیک ۴۰۰ هزار یورو که تا شهریور ۱۴۰۳ وعده داده بودند، قرار بود به ۱.۴ میلیارد برسد یا با اضافه کردن ۶۰۰ میلیون یورو تا پایان امسال به ۱ میلیارد یورو برسد؟

آمار واردات و آمار گمرکات نشان می‌دهد که ۳۵ تا ۴۵ هزار خودرو وارد کشور شده است، اما بازار اصلاً به گمرک کاری ندارد. تاکنون بخش مهمی از وعده‌های خودرویی دولت محقق نشده و مشخص نیست دولت چه زمان به عدد ۳/۳ میلیارد یورو برسد. 

مخالفت‌های مجمع

به گفته این کارشناس بازار خودرو راهکار عبور از بحران خودرو، واردات بلندمدت و انبوه است، اما مجمع تشخیص مصلحت نشارم با سه شرط فعلی بودجه‌ی ۱۴۰۴ نیز مخالفت کرده است. او می‌گوید: در این خصوص هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت عملاً این مواردی که در بالا به آن اشاره شد و کاهش تعرفه واردات قطعات را مغایر با سیاست‌های کلی نظام دانسته است. یعنی تعرفه واردات نباید به ۶۰ درصد کاهش پیدا کند و ۳/۳ میلیارد یورو هم به واردات نباید اختصاص داده شود و حقوق گمرکی واردات قطعات هم کاهش نباید پیدا کند. بنظرم راهکار کلانی که در حوزه‌ی بازار خودرو وجود دارد این است دولت باید به این نتیجه برسد که یکی از راهکار‌های مهم برای تنظیم بازار، واردات انبوه و درازمدت خودرو و با تعرفه‌ی پایین است.

رکود یا واردات؟ کدامیک خودرو را ارزان کرد؟

فرزانه معتقد است کاهش قیمت خودرو‌های خارجی به واسطه‌ی رکود بازار است و واردات نتوانسته نقش مؤثری ایفا کند. او می‌گوید: از شهریور تاکنون که واردات اتفاق افتاده، خودرو خارجی مقداری ارزان شده، اما علت اصلی آن واردات نیست، بلکه رکود تعمیق شده باعث کاهش این قیمت‌ها شده است. شکل فعلی واردات، اصلاً نتوانسته بر روی بازار اثر عمیقی بگذارد. من بعید می‌دانم سال آینده حتی اگر این تأیید از سمت مجمع تشخیص بیاید که ۳/۳ میلیارد یورو هم بودجه بدهند، واردات به این گستردگی انجام شود و در نهایت شرایط اقتصادی کشور و ناترازی‌های ارزی بنظرم این اجازه را نمی‌دهد که بتوان واردات انبوه داشت.