فرارو– محسن صالحی‌خواه؛ مسعود پزشکیان در شرایطی بحرانی رئیس‌جمهور شد و احتمالاً بتوانیم او را تنها رئیس‌جمهوری در ۵ دهه گذشته بدانیم که به طور مطلق با رای سلبی – برای جلوگیری از پیروزی نامزد رقیب – به پاستور رسید. پزشکیان ساده در انتخابات ظاهر شد. همان چیزی بود که امروز نیز از خود نشان می‌دهد. وعده زمین، طلا، گوشت و معجزه نداد، اما چند قول مشخص و ساده داشت.
به گزارش فرارو، سال ۱۴۰۳ رو به پایان است. اگر ۳۱ مرداد ۱۴۰۳ یعنی روزی که تمام وزرای کابینه چهاردهم از مجلس رای اعتماد گرفتند را مبنای آغاز به کار دولت به صورت کامل در نظر بگیریم، بیش از ۶ ماه از آغاز به کار تیم جدید می‌گذرد. می‌خواهیم وضعیت تحقق همان چند قول مشخص پزشکیان را در روز‌های پایانی سال بررسی کنیم. هر چه باشد، مسعود پزشکیان زمانی که فقط یکی از نامزد‌های انتخابات بود، رو به میلیون‌ها ایرانی گفت: «گردنم را در مقابل حرف‌هایم گرو می‌گذارم». همان طور که امیرالمومنین امام علی علیه السلام فرموده بودند: «گردنم در گرو سخنى است که مى‌گویم و درستى آن را ضمانت مى کنم.»
امروز شرایط جامعه با سال‌های گذشته فرق دارد که عده‌ای به شدت علاقه خود را به سیاستمداران ابراز می‌کردند. بخشی از جامعه با همین قاعده هنوز در زمره علاقمندان به محمود احمدی‌نژاد، سیدمحمد خاتمی و حسن روحانی قرار می‌گیرند. اما پزشکیان در شرایط متفاوتی قدرت را به دست گرفته است، امروز بحث محبوبیت یا عدم محبوبیت او در جامعه درست نیست. این بحث مطرح است که او می‌تواند یا نمی‌تواند. پزشکیان با چند قول ساده خود دست به گریبان است که باید آنها را عملی کند.
اول؛ رفع فیلترینگ
در ۶ ماهی که از دولت چهاردهم می‌گذرد، دو سکوی گوگل‌پلی و واتساپ رفع فیلتر شدند. دو سکویی که به اندازه دیگر سکو‌های اینترنتی در ایران پرکاربرد نبودند، اما همان زمان نظراتی که از جامعه، کاربران فضای مجازی و رسانه‌ها به گوش می‌رسید این بود که با این سطح فیلترینگ و گستردگی استفاده از ابزار فیلترشکن، این اقدام به عنوان یک قدم اول خوب است، اما کافی نیست.
تب مانور تبلیغاتی روی موضوع رفع فیلترینگ از سوی دولت سرد شد و حداقل تا آنجا که نگارنده به نظرات مختلف دسترسی دارد، حتی از سوی مطالبه‌گران همیشگی رفع این محدودیت، فعلاً این خواسته مطرح نمی‌شود. گویی این خواسته فعلاً در برابر تمام مشکلات دیگر در جامعه اهمیت خاصی برای مردم ندارد. آخرین خبر از رفع فیلترینگ این است که فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت، روز ۲۴ بهمن در حیاط دولت به خبرنگاران گفت رفع فیلتر تلگرام و یوتیوب در دستور کار شورایعالی فضای مجازی و وزارت ارتباطات قرار دارد. او ابراز امیدواری کرد که این اتفاق تا قبل از پایان سال رخ دهد. اتفاقی که اگر رخ دهد، می‌توان گفت یک قدم مثبت در این مسیر برداشته شده است. اپلیکیشن تلگرام به عنوان پرکاربردترین پیامرسان و شبکه اجتماعی میان مردم از سال ۱۳۹۶ و یوتیوب به عنوان پرطرفدارترین سایت اشتراک‌گذاری ویدیو در دنیا، از سال ۱۳۸۸ مسدود هستند.
دوم؛ آشتی با دنیا
دنیا فقط محدود به کشور‌های غربی نیست. این گزاره بسیار از سوی سیاستمداران جناح رقیب رئیس‌جمهور تکرار می‌شود. این گزاره هم درست و هم نادرست است. در جهان چندقطبی امروز که مرز‌های جغرافیایی تا حد زیادی کمرنگ شده و کشور‌های به یکدیگر با شدت و ضعف متغیر وابستگی دارند، دنیا محدود به چند کشور غربی نیست. اما ایران به دلیل ستیز طولانی با غرب، امکان کار مثمر ثمر و قوی با شرق را نیز از دست داده است. چرا که تحت تحریم کشور‌های غربی قرار دارد و کشور‌های شرقی و حتی اعضای شانگهای و بریکس نیز مبادلات و ارتباطات گسترده‌ای با جهان غرب دارند. پزشکیان در صحبت‌هایش بار‌ها مطرح کرده است که ایران باید غیر از رژیم اسرائیل، با همه دنیا ارتباط داشته باشد. برقراری توازن در سیاست خارجی یکی از صحبت‌های پزشکیان است که هنوز نشانه‌ای از آن مشاهده نشده است.
سوم؛ رفع تحریم
راهبرد کشور فعلا مذاکره با آمریکا نیست و دولت نیز این راهبرد را دنبال می‌کند. چرا که طرف مقابل به گواه ناظران دنبال تسلیم ایران است و سیاست چماق و هویج را پیش گرفته. مذاکراتی نیز از سوی ایران با کشور‌های اروپایی در جریان است و تحلیلگران امیدوارند که جلوی فعال‌سازی مکانیسم ماشه، استفاده از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه تهران و تیره‌تر شدن روابط ایران و اروپا را بگیرد. بخشی از تحریم‌های کم‌جان ایران مربوط به اروپاست، اما اصل تحریم‌ها را آمریکایی‌ها وضع کردند. با توجه به راهبرد فعلی کشور، هنوز مشخص نیست که پزشکیان قصد دارد چه نقشه راه جایگزینی ارائه دهد.
چهارم؛ معیشت مردم
یکی از مشهورترین صحنه‌های مناظرات تلویزیونی ۱۴۰۴، زمانی بود که مسعود پزشکیان نمودار تورم و نرخ فقر را بالا گرفت. او صحبت‌های زیادی درباره لزوم توجه به موضوع معیشت مردم و باز کردن گره‌های اقتصاد کشور داشت و انتظار نیز این بود که هر اقدام لازم اعم از سیاسی یا اقتصادی برای خارج شدن از این وضعیت را در دستور کار قرار دهد. در حال حاضر، وضعیت اقتصاد و معیشت مردم نسبت به ابتدای سال بدتر شده و رکورد‌های جدیدی در قیمت طلا و ارز را دیدیم.
چه خواهد شد؟
سال ۱۴۰۴ به زودی آغاز می‌شود. سالی که پایان‌بخش اعتبار سند افق چشم‌انداز ۲۰ ساله نیز هست. سندی که در مقدمه آن آمده است: «با اتکال به قدرت لایزال الهی و در پرتو ایمان و عزم ملی و کوشش برنامه‌ریزی شده و مدبرانه‌ی جمعی و در مسیر تحقق آرمان‌ها و اصول قانون اساسی، در چشم‌انداز بیست‌ساله، ایران کشوری است توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه با هویت اسلامی و انقلابی، الهام‌بخش در جهان اسلام و با تعامل سازنده و موثر در روابط بین‌الملل.» شرایط به ما نشان می‌دهد آن وضعیتی که برای ورود به ۱۴۰۴ داریم، ارتباطی با مقدمه این سند چشم‌انداز ندارد.
کشور دیگر ناترازی‌های گسترده در حوزه‌های مختلف است. معیشت مردم با دست‌انداز رو‌به‌رو شده و چشم‌انداز پیش رو کدر است. در این شرایط باید جوانب مختلف را سنجید که ورود به ایرانِ ۱۴۰۴ با این وضعیت، چه شرایطی را رقم می‌زند.
source