همشهری آنلاین – یکتا فراهانی: ابر اورت همچون یک هاله یخی عظیم در حاشیه منظومه شمسی گسترده شده است، اما تا امروز هیچ تصویر مستقیمی از آن در دست نبود. اکنون، ابررایانه ناسا مدلی شگفتانگیز از این منطقه ارائه کرده که نشان میدهد ممکن است ساختاری مارپیچی داشته باشد؛ درست مانند یک کهکشان کوچک.
دنیایی ناشناخته در حاشیه منظومه شمسی
به گزارش Livescience ابر اورت، این پوسته یخی دوردست، مدتهاست ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است. این منطقه که هزاران واحد نجومی از خورشید فاصله دارد، زادگاه بسیاری از دنبالهدارهای بلندمدت است، اما ازآنجاکه اجرام آن کوچک، کمنور و بسیار دور هستند، مشاهده مستقیم آنها غیرممکن بوده است.
اما حالا گروهی از محققان با استفاده از دادههای مداری دنبالهدارها و تأثیرات گرانشی درون و بیرون منظومه شمسی، مدلی شبیهسازیشده از ساختار درونی این منطقه ساختهاند. نتیجه این تحقیق که بهتازگی منتشر شده، نشان میدهد این ابر ممکن است ساختاری مارپیچی داشته باشد که آن را به یک کهکشان مینیاتوری شبیه میکند. اما این مارپیچ چگونه شکلگرفته است و چه تأثیری بر منظومه شمسی دارد.
بیشتر بخوانید :
ابر اورت چیست و چرا اینقدر مرموز است؟
ابر اورت منطقهای فرضی در مرزهای بیرونی منظومه شمسی است که از میلیونها جرم یخی تشکیل شده است. این اجرام زمانی باقیمانده شکلگیری سیارات غولپیکر مانند مشتری، نپتون، اورانوس و زحل بودند، اما نیروهای گرانشی آنها را به حاشیه فضا پرتاب کردهاند.
مرز داخلی این ابر در فاصلهای بین ۲ تا ۵ هزار واحد نجومی (AU) از خورشید قرار دارد؛ درحالیکه لبه خارجی آن میتواند تا ۱۰۰ هزار واحد نجومی گسترده شود. با چنین فاصلهای، حتی سریعترین فضاپیماهای ساخت بشر، مانند وویجر ۱، برای ورود به این ابر به ۳۰۰ سال زمان نیاز دارند و خروج از آن نیز ۳۰۰ هزار سال طول میکشد.
ساختار مارپیچی شگفتانگیز کهکشانی کوچک در لبههای فضا؟
دانشمندان برای درک بهتر شکل ابر اورت، مدلسازی دقیقی را بر اساس مدار دنبالهدارها و تأثیرات گرانشی کهکشان انجام دادند. یکی از مهمترین عوامل در شکلگیری این ابر، جزرومد کهکشانی است؛ نیرویی که توسط ستارگان، سیاهچالهها و مرکز کهکشان راه شیری بر اجرام این منطقه وارد میشود.
نتایج شبیهسازیهای انجامشده توسط ابررایانة “پلئیدس” ناسا نشان میدهد درونیترین بخش ابر اورت، ساختاری شبیه به دیسک مارپیچی دارد. این بازوهای مارپیچی تا فاصلة ۱۵ هزار واحد نجومی امتداد دارند و همانند یک کهکشان کوچک به نظر میرسند.
چگونه میتوان این ساختار را تأیید کرد؟
باوجود پیشرفتهای علمی، تأیید این یافته همچنان یک چالش بزرگ است. اجرام ابر اورت به دلیل فاصله زیاد، کمنور بودن و حرکت آهسته، عملاً غیرقابلمشاهده هستند. تنها راه فعلی برای بررسی این منطقه، ردیابی دقیق دنبالهدارهای منشأ گرفته از آن یا شناسایی نوری است که این اجرام بازتاب میدهند. اما هر دو روش به فناوریهایی نیاز دارند که هنوز توسعه نیافتهاند.
آیا این کشف دیدگاه ما را نسبت به منظومه شمسی تغییر میدهد؟
اگر این مدل تأیید شود، نگاه ما به منظومه شمسی دگرگون خواهد شد. این بدان معناست که حاشیه سامانه خورشیدی ما، نه یک ابر پراکنده و نامنظم، بلکه ساختاری منظم و شگفتانگیز دارد که میتواند اطلاعات مهمی درباره چگونگی شکلگیری و تحول منظومه شمسی ارائه دهد. علاوه بر این، این مدل میتواند به ما درک بهتری از منشأ دنبالهدارها و تأثیرات کهکشانی بر منظومه ما بدهد.
آغاز راهی تازه برای کشف ناشناختهها
ابر اورت همچنان یکی از مرموزترین مناطق منظومه شمسی است و یافتههای جدید تنها یک گام در مسیر درک بهتر آن محسوب میشوند. اگرچه هنوز مشاهده مستقیم این ساختار مارپیچی امکانپذیر نیست، اما مدلهای شبیهسازیشده میتوانند ما را یکقدم به درک بهتر مرزهای نهایی منظومه خورشیدی نزدیکتر کنند. شاید در آیندهای نهچندان دور، فناوریهای جدید به ما اجازه دهند برای نخستینبار نگاهی واقعی به این کهکشان کوچک در دل منظومه شمسی خودمان بیندازیم.
source