چطور بفهمیم سیستم آبرسانی خانه نیاز به بررسی دارد؟

به عنوان کسی که سال‌ها در زمینه تأسیسات ساختمانی و تعمیرات سیستم‌های آبرسانی فعالیت کرده‌ام، بارها با این سوال روبرو شدم:

«از کجا بفهمم سیستم آبرسانی خونه‌م مشکلی داره و نیاز به بررسی یا تعمیر داره؟»

حقیقتش اینه که سیستم آبرسانی مثل جریان خون توی بدنه‌ی ساختمونه. اگه خوب کار کنه، همه‌چیز نرم و بی‌صدا پیش می‌ره. ولی اگه یه جاییش درست عمل نکنه، کم‌کم نشونه‌هایی ظاهر میشه که اگه جدی‌شون نگیریم، می‌تونه به دردسرهای بزرگی ختم بشه: از نم دادن دیوار گرفته تا ترکیدگی لوله، قبض‌های عجیب، یا حتی آسیب‌های جدی به مصالح ساختمانی.

تو این مقاله سعی می‌کنم بر اساس تجربه‌م، نشونه‌ها و علائمی رو که بهت می‌گن سیستم آبرسانی خونه‌ت نیاز به بررسی داره، خیلی شفاف و کاربردی توضیح بدم.

۱. افت فشار آب در نقاط مختلف خانه

شاید رایج‌ترین نشونه‌ای که باعث میشه صاحبان خونه به فکر بررسی سیستم بیفتن، افت فشار آبه.

وقتی که شیر حمام رو باز می‌کنی و فشارش با شیر ظرفشویی فرق داره، یا طبقات بالا همیشه فشار کمتری دارن، احتمال زیاد مشکلی در بخشی از سیستم آبرسانی وجود داره. این می‌تونه دلایلی مثل گرفتگی در لوله‌ها، وجود هوا در سیستم، یا حتی خرابی در تجهیزات کنترلی مثل شیرها یا پمپ‌ها باشه.

در بعضی موارد، افت فشار به خاطر عملکرد نامناسب منبع تحت فشار هم هست؛ مخصوصاً اگر منبع تنظیم نباشه یا تیوپ داخلی‌اش آسیب دیده باشه.

۲. صداهای غیرعادی از لوله‌ها یا شیرها

اگه موقع باز یا بستن آب، از لوله‌ها صداهای کوبیدن، لرزش یا حتی زوزه می‌شنوید، بدونید یه چیزی درست کار نمی‌کنه.

این صداها معمولاً به علت نوسانات فشار، وجود هوا در سیستم، یا خرابی در منبع تحت فشار به‌وجود میان. من تو بعضی پروژه‌ها دیدم که تنها با تنظیم مجدد فشار هوای داخل منبع تحت فشار، این صداها کاملاً برطرف شدن.

۳. نشتی‌های ریز و مکرر

نشتی آب، حتی اگه در ظاهر خیلی جزئی باشه، یه زنگ خطر جدیه.

وقتی یه گوشه دیوار کمی نم داره، یا گچ یه قسمت از سقف باد کرده، معمولا به‌خاطر نشتی لوله‌های داخلیه. تو این شرایط، بررسی کل سیستم لوله‌کشی از جمله اتصالات پنهان ضروریه. تجربه نشون داده این جور نشتی‌ها معمولاً از جایی شروع می‌شن که کسی انتظارش رو نداره: پشت کمد دیواری، زیر کاشی آشپزخونه یا کنار منبع آب.

۴. روشن و خاموش شدن غیرعادی پمپ آب

اگه پمپ آب بیش از حد روشن و خاموش میشه، یا در زمان‌هایی که شیر آبی باز نیست، خودبه‌خود شروع به کار می‌کنه، احتمال نشت در سیستم یا اشکال در منبع تحت فشار وجود داره. این موضوع می‌تونه هم به موتور پمپ آسیب بزنه و هم باعث افزایش مصرف برق بشه.

۵. طعم و بوی غیرطبیعی آب

تغییر در طعم یا بوی آب لزوماً به خود آب شهری مربوط نیست.

گاهی این اتفاق نتیجه‌ی پوسیدگی یا رسوب‌گرفتگی در لوله‌های داخلیه. مخصوصاً اگه لوله‌ها قدیمی و فلزی باشن، رسوب داخلی می‌تونه هم باعث تغییر رنگ آب بشه و هم بو و مزه رو تغییر بده.

۶. قبض آب غیرمنتظره بالا

شاید خنده‌دار باشه، ولی من یک بار فقط از روی مبلغ قبض آب متوجه نشتی پنهان تو یه خونه شدم.

اگه مصرف آب‌تون مثل همیشه‌ست ولی قبض آب بالا رفته، به احتمال زیاد یه جایی از سیستم آبرسانی نشتی داره که باید با دقت بررسی بشه.

۷. لرزش یا تغییر صدا در پمپ یا منبع آب

گاهی بدون هیچ نشتی یا کاهش فشاری، پمپ یا منبع آب لرزش پیدا می‌کنن یا صداشون نسبت به قبل متفاوت میشه.

این موضوع ممکنه به خاطر کاهش کارایی پمپ باشه، یا به تنظیم نبودن فشار باد در منبع تحت فشار مربوط بشه.

تجربه من اینه که تنظیم دوره‌ای این منبع و بررسی سلامت تیوپ داخلی، می‌تونه جلوی کلی دردسر رو بگیره.

سیستم آبرسانی سالم باید چه ویژگی‌هایی داشته باشه؟

برای اینکه بفهمیم سیستم آبرسانی در وضعیت خوبی قرار داره یا نه، این چند تا ویژگی باید رعایت شده باشه:

فشار آب یکنواخت در تمام شیرهای خانه

عدم وجود صدای غیرعادی در لوله‌ها

عدم نشتی از هر نوع (حتی بسیار جزئی)

روشن و خاموش شدن به‌موقع پمپ

بوی طبیعی و رنگ شفاف آب

کارکرد درست منبع تحت فشار بدون تغییرات ناگهانی

چند پیشنهاد کاربردی از تجربه شخصی

اگر خونه‌تون بالای ۱۵ سال عمر داره و تا حالا سیستم آبرسانی رو بررسی نکردید، وقتشه.

هر ۶ ماه یک بار فشار باد داخل منبع تحت فشار رو با فشارسنج بررسی کنید.

حتماً از نصاب‌های باتجربه برای بررسی یا تعمیرات استفاده کنید؛ اشتباه در لوله‌کشی می‌تونه هزینه‌های سنگینی به بار بیاره.

اگه صدای عجیبی از لوله‌ها شنیدید یا پمپ بدون دلیل روش و خاموش می‌شه، بیشتر از چند روز صبر نکنید.

جمع‌بندی

سیستم آبرسانی، از اون دسته بخش‌هایی از خونه‌ست که معمولاً تا زمانی که مشکلی پیش نیاد، بهش توجه نمی‌شه.

ولی نشونه‌های کوچیک، مثل افت فشار، نشتی ریز یا حتی صدای پمپ، می‌تونن نشونه‌هایی از یه مشکل بزرگ‌تر باشن.

اگه حتی یکی از این علائم رو تجربه کردید، بهتره برای جلوگیری از هزینه‌های بزرگ‌تر، همین حالا از یه کارشناس بخواید سیستم آبرسانی خونه‌تون رو بررسی کنه. مخصوصاً اگه سیستم‌تون شامل تجهیزات مکمل مثل پمپ و منبع تحت فشار باشه که نقش مهمی در پایداری فشار و عملکرد بهینه آب دارن.

منبع : آندره تاسیسات