چرا عاشق که می‌شویم، نقص‌ها را نمی‌بینیم؟

اثر هاله‌ای در روابط چیست و چگونه باعث می‌شود نقص‌های شریک‌مان را نادیده بگیریم؟ دلایل، نشانه‌ها و راهکارهای عملی برای رسیدن به نگاهی متعادل را در ادامه بخوانید.

به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ آیا تا به حال متوجه شده‌اید که عادت‌های آزاردهنده‌ی شریک‌تان را فقط به این دلیل نادیده گرفته‌اید که از مهربانی یا جذابیت او لذت می‌برید؟ اگر پاسخ‌تان مثبت است، شما اثر «هاله‌ای» را تجربه کرده‌اید. «اثر هاله‌ای» پدیده‌ای رایج در روابط عاطفی است که در آن، تنها یک ویژگی مثبت از شریک زندگی، باعث می‌شود تصویر کلی و بسیار مطلوبی از او در ذهن‌مان بسازیم، حتی اگر نقص‌های واضحی داشته باشد.

اثر هاله‌ای چیست؟

در این حالت، یک یا دو ویژگی دوست‌داشتنی مانند مهربانی یا شوخ‌طبعی، باعث می‌شود شریک‌مان را در کل «بی‌نقص» ببینیم. تانوی بهاتناگار، مربی زندگی و کارشناس NLP از دهلی نو، توضیح می‌دهد: «اثر هاله‌ای یعنی وقتی یک ویژگی مثبت را در کسی می‌بینیم، به اشتباه تصور می‌کنیم او ویژگی‌های خوب دیگری هم دارد، حتی بدون هیچ مدرکی.»

مثلاً اگر کسی عاشق کودکان و مراقبت از سالمندان باشد، ممکن است او را به اشتباه فردی مسئولیت‌پذیر، باهوش و خانواده‌دوست تصور کنیم، حتی اگر شواهدی در این زمینه وجود نداشته باشد.

علت‌های شکل‌گیری اثر هاله‌ای در روابط:

۱. برداشت اولیه:

اگر نخستین برخورد با شریک‌مان حس خوبی در ما ایجاد کند، ممکن است بعداً از دیدن نقص‌های او چشم‌پوشی کنیم.

۲. وابستگی عاطفی:

عشق می‌تواند قضاوت ما را مختل کند. دو ویژگی محبوب شریک‌مان می‌توانند آن‌قدر اثرگذار باشند که تصویری کامل و بی‌نقص از او در ذهن‌مان بسازیم.

۳. تمایل مغز به سادگی:

مغز انسان تمایل دارد افراد را یا خوب یا بد ببیند، نه ترکیبی از هر دو.

۴. تأثیر فشارهای اجتماعی:

اگر دیگران شریک‌مان را تحسین کنند یا ما بخواهیم ثابت کنیم انتخاب درستی داشته‌ایم، ممکن است به‌زور خوبی‌های او را بزرگ کنیم.

۵. سوگیری تأییدی:

وقتی باور کنیم کسی عالی‌ست، تنها شواهدی را می‌پذیریم که این دیدگاه را تأیید کند و نشانه‌های منفی را نادیده می‌گیریم.

چرا نقص‌ها را نادیده می‌گیریم؟

اثر هاله‌ای می‌تواند ما را وادار به دفاع از رفتارهای اشتباه شریک‌مان کند. مثلاً اگر کسی به ما بگوید شریک‌مان کار اشتباهی کرده، ممکن است بگوییم: «نه، او آدم خوبیه، این کار ازش بعیده»، چون تحت تأثیر همان چند ویژگی مثبت قرار داریم.

راهکارهایی برای رهایی از اثر هاله‌ای:

۱. خودآگاهی:

متوجه شوید چه زمانی دارید برای شریک‌تان بهانه‌تراشی می‌کنید. از خودتان بپرسید آیا واقعاً مشکل را نادیده می‌گیرید؟

2. گفت‌وگوی صادقانه:

با شریک‌تان درباره‌ی چیزهایی که شما را آزار می‌دهند، بی‌پرده صحبت کنید، حتی اگر از بسیاری ویژگی‌های او خوشتان می‌آید.

3. واقع‌بینی:

به جای تکیه بر تصورات، به رفتار واقعی شریک‌تان نگاه کنید. آیا واقعاً مسئول است یا فقط چون مهربان است این‌طور فکر می‌کنید؟

4. پذیرش نقص‌ها:

همه‌ی انسان‌ها (از جمله خود شما) نقص‌هایی دارند. رابطه‌ی سالم بر پایه‌ی پذیرش همین واقعیت‌ها شکل می‌گیرد.

5. دریافت دیدگاه بیرونی:

از دوستان یا مشاوران قابل‌اعتماد بخواهید نظرشان را صادقانه بگویند. گاهی یک نگاه بیرونی می‌تواند واقعیت را برای‌تان روشن‌تر کند.

6. ذهن‌آگاهی و شوخ‌طبعی:

در لحظه حضور داشته باشید و در برخورد با برخی نقص‌ها کمی شوخ‌طبعی به خرج دهید. این کار کمک می‌کند واقع‌بینی‌تان را حفظ کنید و دچار افراط نشوید.

نتیجه‌گیری:

اثر هاله‌ای بخشی طبیعی از روابط است، اما می‌تواند باعث شود مشکلات واقعی را نادیده بگیریم. همان‌طور که تانوی بهاتناگار می‌گوید: «ساختن یک تصویر کامل از شریک‌مان آسان است، اما مهم این است که او را به‌عنوان یک انسان واقعی ببینیم.» با آگاهی از این تمایل ذهنی، گفت‌وگوی صادقانه و پذیرش واقع‌بینانه‌ی نقص‌ها، می‌توان رابطه‌ای صادقانه‌تر و عمیق‌تر ساخت. یادتان باشد: عشق واقعی یعنی دیدن و پذیرفتن همه‌ی جنبه‌ها، حتی عیب‌ها.