فرارو- حدود ۱۶ میلیون نفر در آمریکا به نوع کشنده‌ای از بیماری کبدی مبتلا هستند، اما ۸۰ درصد آن‌ها از وجود این بیماری بی‌خبرند. استئاتوهپاتیت مرتبط با اختلال متابولیک (MASH)، یک بیماری جدی کبدی ناشی از تجمع چربی، التهاب و زخم شدن کبد، به‌عنوان خطرناک‌ترین نوع بیماری کبد چرب شناخته می‌شود. این بیماری که اغلب تا مراحل پیشرفته بدون علامت باقی می‌ماند، می‌تواند به سیروز کبدی، بیماری‌های قلبی، نارسایی مزمن کلیه و سرطان کبد منجر شود.
MASH چیست و چرا خطرناک است؟
MASH در حدود ۵ درصد بزرگسالان در سراسر جهان شایع است و در اثر تجمع چربی در کبد ایجاد می‌شود که التهاب را تحریک کرده و به سلول‌های کبدی آسیب می‌رساند. این آسیب باعث فعال شدن سلول‌های تولیدکننده بافت زخمی می‌شود که به‌تدریج بافت سالم کبد را سفت و ناکارآمد می‌کند. این فرآیند معمولاً بدون درد است و تا زمانی که آسیب غیرقابل‌برگشت شود، علائمی بروز نمی‌دهد، به همین دلیل به آن «بیماری خاموش» می‌گویند.
به گزارش فرارو به نقل از dailymail، طبق گزارش محققان از آمریکا، اروپا و آفریقای جنوبی، که در مجله The Lancet Regional Health Europe منتشر شده، موارد نارسایی کبدی مرتبط با MASH و سایر عوارض، از جمله مرگ‌ومیر، در حال افزایش و شدت گرفتن است. از هر پنج فرد مبتلا، تنها یک نفر تشخیص داده می‌شود، به این معنا که ۱۵.۷ میلیون نفر در آمریکا، بریتانیا، آلمان و فرانسه از این بیماری خطرناک بی‌خبرند.
علائم هشداردهنده‌ای که نباید نادیده گرفت
اگرچه MASH در مراحل اولیه بدون علامت است، با پیشرفت بیماری ممکن است علائم زیر ظاهر شوند:
- خستگی مداوم
- درد یا ناراحتی در قسمت بالای سمت راست شکم
- کاهش وزن غیرقابل‌توضیح
- ضعف عمومی
- زردی پوست و چشم‌ها (یرقان) در موارد پیشرفته
این علائم اغلب زمانی ظاهر می‌شوند که آسیب کبدی به مراحل جدی رسیده است، بنابراین تشخیص زودهنگام حیاتی است.
گروه‌های در معرض خطر
افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، چاقی و بیماری‌های قلبی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به MASH هستند:
- ۳۰ تا ۶۰ درصد از افراد دیابتی به MASH مبتلا هستند.
- ۷۵ درصد از افراد دارای اضافه‌وزن و ۹۰ درصد از افراد چاق در معرض این بیماری قرار دارند.
- افراد مبتلا به MASH سه برابر بیشتر در معرض بیماری‌های قلبی مانند بیماری عروق کرونر، سکته مغزی و نارسایی قلبی هستند.
نیاز فوری به تشخیص بهتر
محققان خواستار دو برابر شدن نرخ تشخیص MASH از سطح ۱۳ درصد در سال ۲۰۲۲ (که اکنون نزدیک به ۲۰ درصد است) هستند. در حال حاضر، حدود ۲.۶ میلیون نفر در آمریکا، بریتانیا، آلمان و فرانسه تشخیص MASH دریافت کرده‌اند، اما با بهبود و گسترش آزمایش‌ها، این تعداد می‌تواند به ۶.۱ میلیون برسد. برای دستیابی به این هدف:
- آزمایش‌های خونی و سایر غربالگری‌ها باید از ۲ میلیون به ۳۶ میلیون افزایش یابد.
- آزمایش‌های تکمیلی باید تا ۱۳۰۰ درصد گسترش یابد و در مطب‌های پزشکان عمومی، متخصصان دیابت و قلب نیز انجام شود.
دسترسی محدود به آزمایش‌های غیرتهاجمی و وابستگی به متخصصان کبد باعث شده بسیاری از موارد تا مراحل پیشرفته تشخیص داده نشوند. محققان پیشنهاد می‌کنند که ابزارهای تشخیصی خودکار در سوابق الکترونیکی پزشکی ادغام شوند تا بیماران در معرض خطر پیش از آسیب غیرقابل‌برگشت شناسایی شوند.
راه‌های پیشگیری و درمان
اگر MASH زودهنگام تشخیص داده شود، بیماران می‌توانند طول عمر طبیعی داشته باشند. تغییرات سبک زندگی نقش کلیدی دارند:
- رژیم غذایی سالم‌تر
- ورزش منظم
- کاهش ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن
این تغییرات می‌توانند پیشرفت بیماری را کند کرده و بخشی از آسیب را ترمیم کنند. همچنین، رس‌متی‌رووم، اولین داروی تأییدشده توسط FDA برای MASH، می‌تواند همراه با این تغییرات به کاهش عوارض جدی کمک کند.
اما اگر آسیب کبدی شدید شود، می‌تواند به بیماری‌های مرگباری منجر شود که طول عمر را به شدت کاهش می‌دهند. به گفته محققان در کنفرانس پزشکی بارسلونا، «هر تشخیص دیرهنگام MASH فرصتی ازدست‌رفته برای مداخله زودهنگام است که می‌تواند از پیشرفت بیماری و هزینه‌های سنگین برای افراد و سیستم‌های بهداشتی جلوگیری کند.»
آینده تشخیص و درمان MASH
با تأیید درمان‌های جدید و انتظار برای تصویب داروهای بیشتر در اروپا در سال ۲۰۲۵، تمرکز اکنون بر رفع موانع سیستمی است. موفقیت در بهبود تشخیص به معنای فراتر رفتن از طراحی آزمایش‌های بهتر است؛ نیاز به بازنگری اساسی در روش‌های مراقبت وجود دارد تا بیماران در معرض خطر پیش از آسیب دائمی شناسایی شوند.
محققان معتقدند که ترکیبی از پیشرفت‌های علمی، فناوری و نوآوری، همراه با تغییر در درک عمومی، می‌تواند نقطه عطفی برای تشخیص MASH ایجاد کند. آن‌ها تأکید دارند که «تحولات بزرگ در خلأ رخ نمی‌دهند، بلکه زمانی به وجود می‌آیند که جهش‌های علمی با تغییرات در دیدگاه جامعه همراه شوند.»
source