یک چرت کوتاه می‌تواند احتمال داشتن یک لحظه‌ی «یافتم» را افزایش دهد.افرادی که در طول یک چرت ۲۰ دقیقه‌ای به مراحل عمیق‌تری از خواب رسیده بودند، بیشتر احتمال داشت که به بینشی ناگهانی دست یابند.الگوهای ثبت‌شده در EEG (نوار مغزی) که نشان‌دهنده‌ی خواب عمیق‌تر هستند نیز با لحظات «یافتم» مرتبط بودند.
به گزارش انتخاب و به نقل از هلث دی؛ آیا از لحظات «یافتم!» لذت می‌برید؟ همان لحظاتی که ناگهان جرقه‌ای از الهام یا بینش از ناکجای ذهن‌تان فوران می‌کند؟
پژوهشگران گزارش دادند که افراد زمانی بیشتر احتمال دارد در مواجهه با یک مسئله‌ی ذهنی به بینشی ناگهانی برسند که در طول یک چرت کوتاه، به مرحله‌ای عمیق‌تر از خواب وارد شوند. این مطالعه در تاریخ ۲۶ ژوئن در نشریه‌ی PLOS Biology منتشر شد.
محققان دریافتند افرادی که طی یک چرت ۲۰ دقیقه‌ای به خواب عمیق‌تری رسیده بودند، بیشتر احتمال داشت که ترفندی را کشف کنند که انجام یک تکلیف حل‌مسئله را آسان‌تر می‌کرد.
نیکلاس شوک، استاد روان‌شناسی دانشگاه هامبورگ در آلمان و پژوهشگر ارشد این مطالعه، در بیانیه‌ای خبری گفت:
«این واقعاً شگفت‌انگیز است که یک دوره‌ی کوتاه خواب می‌تواند به انسان کمک کند بینش‌هایی پیدا کند که پیش‌تر قادر به دیدن‌شان نبود. پرسش بزرگ بعدی این است که چرا این اتفاق می‌افتد.»
در این مطالعه، پژوهشگران از ۹۰ شرکت‌کننده خواستند تا حرکت مجموعه‌ای از نقاط روی یک صفحه نمایش را دنبال کنند. به آن‌ها دستورالعمل‌های پایه‌ای برای انجام این وظیفه داده شد، اما نکته‌ای کلیدی که انجام آن را ساده‌تر می‌کرد، عمداً حذف شد.
پس از چهار بار انجام این وظیفه، شرکت‌کنندگان اجازه یافتند یک چرت ۲۰ دقیقه‌ای بزنند، در حالی که با EEG (الکتروآنسفالوگرافی) فعالیت مغزی‌شان در حین خواب ثبت می‌شد.
پس از خواب، حدود ۷۱ درصد از شرکت‌کنندگان لحظه‌ای «یافتم» را تجربه کردند و به ترفند انجام ساده‌تر وظیفه پی بردند.
جالب اینجاست که در میان کسانی که به مرحله‌ی دوم خواب — مرحله‌ای عمیق‌تر — وارد شدند، حدود ۸۶ درصد این لحظه‌ی ناگهانی بینش را تجربه کردند؛ در حالی که این عدد برای کسانی که بیدار ماندند تنها ۵۶ درصد و برای افرادی که به مرحله‌ی اول خواب (سبک) وارد شده بودند، ۶۴ درصد بود.
الگوهای ثبت‌شده در EEG نیز نشان دادند که «شیب طیفی تندتر» — معیاری مرتبط با خواب عمیق‌تر — با بینش ناگهانی ارتباط دارد.
آنیکا لووه، پژوهشگر اصلی مطالعه و دانشجوی دکتری در دانشگاه هامبورگ در زمان انجام این تحقیق، در بیانیه‌ای گفت:
«شیب طیفی EEG تنها به‌تازگی به‌عنوان عاملی در فرآیندهای شناختی هنگام خواب در نظر گرفته شده است.»
او افزود: «فکر می‌کنم بسیاری از ما تجربه‌ی شخصیِ رسیدن به یک بینش مهم پس از یک چرت کوتاه را داشته‌ایم. خیلی خوب است که حالا نه‌تنها داده‌ای در این باره داریم، بلکه نخستین سرنخ‌هایی از فرآیندهای دخیل در این پدیده هم به‌دست آمده‌اند.»
نکته‌ی جالب اینکه در این مطالعه، شرکت‌کنندگان فرصت ورود به مراحل عمیق‌تر خواب — یعنی مرحله‌ی سوم خواب عمیق یا مرحله‌ی چهارم (خواب باحرکت‌سریع چشم یا REM) — را پیدا نکردند.
پژوهشگران معتقدند که مطالعات آینده باید به‌طور دقیق‌تری بررسی کنند که فعالیت EEG در لحظات بیداریِ همراه با بینش ناگهانی چگونه با الگوهای EEG در خواب مرتبط است.
همچنین، بررسی نحوه‌ی عملکرد شبکه‌های مغزی در شرایطی که شیب طیفی EEG تندتر است، می‌تواند مسیر پژوهشی ارزشمندی باشد.
source