آیا هزارپایان کلید تسکین درد و درمان پارکینسون را در دست دارند؟

 برای دفاع از خود در برابر شکارچیان، هزارپایان ترکیبات شیمیایی خاصی ترشح می‌کنند که ممکن است روزی نقش مهمی در درمان درد و بیماری‌های عصبی ایفا کنند.

به گزارش انتخاب و به نقل از هلث دی؛ امیلی مایرز، شیمی‌دانی که پژوهش‌هایش بر بهره‌گیری از منابع کمتر شناخته‌شده‌ی زیست‌محیطی برای کشف دارو متمرکز است، در این‌باره گفت: «این ترکیبات ساختارهای بسیار پیچیده‌ای دارند، بنابراین سنتز آن‌ها در آزمایشگاه زمان‌بر خواهد بود.»

او و همکارانش در دانشگاه ویرجینیا تک، به‌تازگی ساختارهای پیچیده‌ای در ترشحات طبیعی هزارپاها شناسایی کرده‌اند که می‌توانند بر گیرنده‌های عصبی خاصی در مغز مورچه‌ها تأثیر بگذارند. این یافته‌ها در یک بیانیه‌ی خبری از سوی دانشگاه اعلام شد.

تیم پژوهشی، نتایج خود را اوایل همین ماه در نشریه‌ی Journal of the American Chemical Society منتشر کرده است.

ترکیبات کشف‌شده متعلق به دسته‌ای از آلکالوئیدهای طبیعی هستند.

مایرز و تیمش این ترکیبات را «آندروگناتین‌ها» و «آندروگناتانول‌ها» نام‌گذاری کرده‌اند. این نام‌ها اشاره‌ای دارند به گونه‌ی هزارپایی به‌نام Andrognathus corticarius که در محوطه‌ی دانشگاه ویرجینیا تک (در بلکسبرگ) یافت می‌شود. این جانور بیشتر با عنوان «هزارپای هوکی» شناخته می‌شود که به نماد دانشگاه (هوکی) اشاره دارد.

در این مطالعه، پژوهشگران هزارپاها را از زیر شاخه‌ها و برگ‌های افتاده در جنگل‌های اطراف دانشگاه جمع‌آوری کردند. سپس با استفاده از ابزارهای گوناگون، ترکیبات موجود در غدد دفاعی این جانوران را استخراج و شناسایی کردند.

یکی از یافته‌های شگفت‌انگیز این بود که هزارپاها این ترکیبات را نه‌تنها برای دفع شکارچیان، بلکه برای اطلاع‌رسانی مکان خود به اعضای خانواده‌شان ترشح می‌کنند.

این ترکیبات باعث سردرگمی و گیجی مورچه‌ها — که احتمالاً شکارچی طبیعی آن‌ها هستند — می‌شوند. برخی از این مواد همچنین با یک گیرنده‌ی عصبی خاص به‌نام «سیگما-۱» (Sigma-1) تعامل دارند؛ گیرنده‌ای که پیش‌تر در ارتباط با اختلالات مغزی مانند افسردگی، اسکیزوفرنی، بیماری پارکینسون و بیماری لو گهریگ (ALS) شناسایی شده است.

مایرز و حشره‌شناسی به‌نام پاول مارک پیش‌تر دریافته بودند که این خانواده از ترکیبات ممکن است برای درمان درد و برخی اختلالات عصبی کاربرد داشته باشند. گام بعدی، یافتن آزمایشگاهی برای تولید این مواد در مقیاس بزرگ‌تر و بررسی بیشتر آن‌ها است.

مایرز می‌گوید: «وقتی بتوانیم مقادیر بیشتری از این ترکیبات در اختیار داشته باشیم، تیم ما امیدوار است بتواند ویژگی‌ها و قابلیت‌های آن‌ها را برای توسعه‌ی دارو بهتر بشناسد.»