آربوتین چیست؟ فواید آن برای سلامت پوست و افراد دارای لکه‌های تیره

آربوتین یک ماده مراقبت از پوست است که گفته می‌شود می‌تواند هایپرپیگمنتیشن و لکه‌های تیره را کاهش دهد. در ادامه آنچه یک متخصص پوست می‌خواهد درباره فواید این ماده برای پوست به شما بگوید، آورده شده است.

به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ با افزایش سن، پوست ما کدر، خشک و مستعد مشکلاتی مانند لکه‌های تیره می‌شود. علت این امر هایپرپیگمنتیشن است؛ وضعیتی شایع که به دلیل تولید بیش از حد ملانین، رنگدانه‌ای که مسئول رنگ پوست است، ایجاد می‌شود. هایپرپیگمنتیشن باعث می‌شود برخی نواحی پوست نسبت به بقیه تیره‌تر به نظر برسند. عوامل متعددی از جمله تغییرات هورمونی و آسیب ناشی از نور خورشید می‌توانند در ایجاد آن نقش داشته باشند.

امروزه محصولات زیادی ادعا می‌کنند می‌توانند هایپرپیگمنتیشن را کاهش دهند. موادی مانند ویتامین C و اسید آزالئیک گفته می‌شود که پوست را روشن کرده و لکه‌ها را کم می‌کنند. اما آیا تا به حال نام آربوتین را شنیده‌اید؟ این ماده مراقبت از پوست است که متخصصان پوست در کاهش ظاهر هایپرپیگمنتیشن به آن اعتماد دارند.

آربوتین چیست؟

آربوتین یک ترکیب طبیعی است که از گیاهانی مانند برابری، کرن‌بری و گلابی استخراج می‌شود و به دلیل خواص روشن‌کنندگی پوست، در محصولات مراقبت از پوست به‌طور گسترده استفاده می‌شود.

به گفته دکتر بهاوک دِیر، متخصص پوست ، آربوتین با تنظیم تولید ملانین عمل می‌کند. این ماده فعالیت آنزیم تیروزیناز را مهار می‌کند، آنزیمی که نقش کلیدی در تولید ملانین دارد و باعث لکه‌های تیره و رنگ ناهمگون پوست می‌شود. دکتر دِیر می‌گوید: «با کاهش سرعت سنتز ملانین، آربوتین به کاهش ظاهر هایپرپیگمنتیشن، لکه‌های آفتاب و اسکارهای آکنه کمک می‌کند.» او اضافه می‌کند که این ماده جایگزینی ملایم‌تر نسبت به برخی عوامل روشن‌کننده پوست دیگر است و می‌تواند رنگ پوست را بهبود بخشد بدون اینکه باعث تحریک یا آسیب به سلول‌های سالم شود.

فواید مراقبت از پوست با آربوتین

مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۱ منتشر شده در مجله Antioxidants نشان می‌دهد که آربوتین خود خواص کاهش‌دهنده ملانین دارد. ملانین گروهی از رنگدانه‌های طبیعی است که رنگ پوست، مو و چشم انسان و حیوانات را تعیین می‌کند. تولید بیش از حد ملانین باعث می‌شود برخی نواحی پوست تیره‌تر به نظر برسند. تحقیقات نشان می‌دهد که آربوتین مستقیماً آنزیم تیروزیناز را غیرفعال می‌کند و به این ترتیب تولید ملانین را مهار کرده و پیگمانتاسیون را کاهش می‌دهد.

دکتر دِیر همچنین تأکید می‌کند که آربوتین برای تمام انواع و رنگ‌های پوست، از جمله پوست حساس و تیره، ایمن است. او می‌گوید: «برخلاف برخی عوامل کاهش‌دهنده رنگدانه که می‌توانند باعث تحریک یا ایجاد هایپرپیگمنتیشن پس از التهاب شوند، آربوتین به دلیل ملایمت و خطر کم عوارض جانبی شناخته شده است.» افراد با پوست تیره که مستعد مشکلات پیگمانتاسیون هستند نیز می‌توانند از آربوتین استفاده کنند بدون ترس از ایجاد لکه‌های روشن یا پیگمانتاسیون برگشتی.

آربوتین، هیدروکینون یا ویتامین C: کدام برای لکه‌های تیره بهتر است؟

همانند آربوتین، هیدروکینون و ویتامین C نیز موادی هستند که گفته می‌شود پوست را روشن کرده و لکه‌های تیره را کاهش می‌دهند. با این حال، عملکرد و روش درمان هایپرپیگمنتیشن در این مواد متفاوت است.

دکتر دِیر می‌گوید: «هیدروکینون اغلب استاندارد طلایی برای درمان هایپرپیگمنتیشن محسوب می‌شود، اما می‌تواند نسبتاً خشن باشد و با عوارضی مانند تحریک، خشکی و در استفاده طولانی‌مدت، اوکرونوز (تغییر رنگ آبی-سیاه) همراه است. در مقابل، آربوتین که مشتقی از هیدروکینون است، فواید مشابهی ارائه می‌دهد اما به شکل ملایم‌تر و برای استفاده طولانی‌مدت یا نگهداری مناسب‌تر است.»

او اضافه می‌کند: «ویتامین C به دلیل اثرات آنتی‌اکسیدانی و روشن‌کنندگی شناخته شده است. این ماده با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد و تحریک سنتز کلاژن به روشن شدن لکه‌های تیره کمک می‌کند. ویتامین C برای درخشندگی کلی پوست و هایپرپیگمنتیشن خفیف مناسب است، اما آربوتین برای درمان مشکلات پیگمانتاسیون عمیق‌تر هدفمندتر است.»

در بسیاری از موارد، آربوتین و ویتامین C با هم برای اثر هم‌افزا استفاده می‌شوند. هر دو فواید منحصر به فرد خود را دارند و می‌توانند مکمل یکدیگر باشند.

نحوه استفاده ایمن از آربوتین

به گفته دکتر دِیر، آربوتین برای استفاده روزانه ایمن است و اغلب در روتین‌های صبح و شب مراقبت از پوست گنجانده می‌شود. او می‌گوید: «می‌توان آن را به‌طور مؤثر با سایر مواد فعال مانند نیاسینامید، هیالورونیک اسید و ویتامین C ترکیب کرد تا نتایج بهتری حاصل شود.» آربوتین همچنین با لایه‌بردارهایی مانند AHA و BHA به خوبی کار می‌کند، اما باید مراقب بود که پوست، به‌ویژه پوست حساس، بیش از حد لایه‌برداری نشود.

دکتر توصیه می‌کند که رتینول نیز می‌تواند همراه با آربوتین استفاده شود، اما مواد فعال باید به آرامی معرفی شوند و علائم تحریک بررسی گردد. او تأکید می‌کند: «استفاده از کرم ضدآفتاب در طول روز ضروری است، زیرا تابش خورشید می‌تواند اثرات آربوتین و دیگر مواد هدفمند برای پیگمانتاسیون را کاهش دهد.»

جمع‌بندی

در مراقبت از پوست، هیچ راهکار واحدی برای همه وجود ندارد و همین‌طور در مورد آربوتین. اگرچه تحقیقات و متخصصان معتقدند این ماده در کاهش هایپرپیگمنتیشن و لکه‌های تیره مؤثر است، اما ممکن است برای همه کارساز نباشد یا مشاهده نتایج زمان‌بر باشد.

دکتر دِیر می‌گوید: «زمان لازم برای مشاهده نتایج آربوتین بسته به شدت پیگمانتاسیون، نوع پوست و روتین مراقبت از پوست متفاوت است. معمولاً کاربران طی ۴ تا ۸ هفته استفاده مداوم بهبود لکه‌های تیره و رنگ کلی پوست را مشاهده می‌کنند. در برخی موارد، برای کاهش پیگمانتاسیون مقاوم‌تر، ممکن است تا ۱۲ هفته طول بکشد.»

او توصیه می‌کند که صبور و پیوسته باشید، زیرا آربوتین به‌طور تدریجی و ملایم عمل می‌کند. دکتر دِیر نتیجه می‌گیرد: «برای بهترین نتایج، باید همراه با محافظت در برابر آفتاب و یک روتین متعادل مراقبت از پوست، متناسب با نیازهای فردی پوست، استفاده شود.»