
گربهها وقتی پیر میشوند، درست مثل انسانها دچار زوال عقل میشوند. این امر میتواند آنها را برای تحقیقات مربوط به آلزایمر بسیار ارزشمند کند. همان رسوبی که در مغز مبتلایان به آلزایمر یافت میشود، در مغز گربهها نیز دیده شده است.
به گزارش انتخاب و به نقل ازHealthDay News؛ درست مانند انسانها، گربهها نیز هنگام بالا رفتن سن ممکن است بداخلاق یا گیج به نظر برسند و دچار مشکلات خواب شوند.
حتی ممکن است بیش از حد معمول در شب زوزه بکشند.
پژوهشگران میگویند این رفتارها شبیه به نشانههای زوال عقل هستند و احتمالاً ناشی از تجمع پلاکها در مغز است؛ همان پلاکهایی که در بیماران مبتلا به آلزایمر دیده میشود.
این شباهت ممکن است به این معنا باشد که گربهها میتوانند یک مدل طبیعی ارزشمند برای دانشمندان باشند تا آلزایمر انسان و راههای درمان این بیماری غیرقابلبرگشت را بهتر مطالعه کنند.
«داشتن یک مدل طبیعی واقعاً هیجانانگیز است.»
این را روبرتا مارونگیو، عصبشناس در مؤسسهی پزشکی ویل کورنل در نیویورک، در یک بیانیهی خبری گفت.
او در واکنش به یافتههای مطالعهای سخن میگفت که اخیراً در مجلهی European Journal of Neuroscience منتشر شده است.
چرا گربهها میتوانند الگوی مهمی باشند؟
پژوهشگران برای بررسی آلزایمر معمولاً از موشهایی استفاده میکنند که بهطور ژنتیکی دستکاری شدهاند تا بیماری در آنها بروز کند.
اما گربهها درست مثل انسانها بهطور طبیعی دچار زوال عقل میشوند؛ همین امر میتواند آنها را به یک منبع ارزشمند تبدیل کند. مانند انسانها، پلاکهای آمیلوئید-بتا در مغز گربهها نیز تجمع مییابد.
پژوهشگران گمان میکنند این تجمع میتواند موجب بروز زنجیرهای از مشکلات در مغز گربهها شود؛ برای مثال، فعال شدن سلولهای ایمنی که به ارتباطات بین سلولهای عصبی حمله میکنند. این ارتباطات «سیناپس» نام دارند.
مطالعه چه نشان داد؟
پژوهشهای پیشین وجود آمیلوئید بتا را در مغز گربهها نشان داده بود، اما دانشمندان نمیدانستند این ماده چه میزان بر عملکرد مغز آنها تأثیر میگذارد.
دکتر رابرت مکگیچان، دامپزشک دانشگاه ادینبرو در اسکاتلند، و تیم او میدانستند که در انسانهای مبتلا به آلزایمر، تعداد سیناپسها خیلی زود کاهش پیدا میکند. بنابراین تمرکز خود را بر این ارتباطات در مغز گربهها گذاشتند.
آنها مغزهای نگهداریشدهی ۷ گربهی جوان و ۱۸ گربهی مسنتر را که فوت کرده بودند بررسی کردند. از میان این گربهها، ۸ مورد نشانههای رفتاری زوال عقل داشتند.
با استفاده از نشانگرهای فلورسنت که به آمیلوئید بتا متصل میشوند، پژوهشگران دریافتند که گربههای مسن مقدار بیشتری از این پروتئین نسبت به گربههای جوان دارند. همچنین پلاکهای آمیلوئید بتا در گربههای پیر تمایل داشتند در اطراف سیناپسها تجمع کنند.
در همین حال، در مغز گربههای مسن، سلولهای ایمنی که مسئول تنظیم التهاب و حفظ سلامت محیط مغز هستند، بیشفعال بودند و به نظر میرسید در نزدیکی تودههای آمیلوئید-بتا تجمع یافتهاند.
اما به جای آنکه تنها به این تودهها حمله کنند، مطالعه نشان داد که آنها ظاهراً به بخشی از سیناپسها هم حمله میکنند.
مارونگیو گفت این موضوع همان چیزی است که در مغز بیماران آلزایمری نیز اتفاق میافتد.
گامهای بعدی پژوهش
مکگیچان و تیمش در حال بررسی مغزهای بیشتری هستند تا الگوهای دیگر میان گربههای مبتلا و غیرمبتلا به زوال عقل را شناسایی کنند.
آنها همچنین قصد دارند بررسی کنند که دیگر نشانههای بارز آلزایمر، مانند تجمع پروتئین «تائو»، چگونه در مغز گربهها ظاهر میشود.
پیامدها برای انسان و حیوان
اگرچه احتمالاً گربهها جایگزین موشها بهعنوان مدل حیوانی آلزایمر نخواهند شد — بخشی به دلیل پرهزینهتر بودن آنها — اما مکگیچان میگوید پژوهشهای بیشتر در این زمینه میتواند به سود گربهها نیز باشد.
او گفت: «ما میتوانیم سلامت انسانها و حیوانات را همزمان بهبود ببخشیم.
source